تحصن علما در دانشگاه تهران بهمن ماه سال 1357
خبری
تحصن علما در دانشگاه تهران
در تاریخ هشتم بهمن ماه ۱۳۵۷ چهل تن از روحانیون تهران و شهرستان‌ها برای اعتراض به عمل دولت در جهت ممانعت از بازگشت امام خمینی(ره) به ایران در محل مسجد دانشگاه تهران متحصن شدند و اعلام کردند که تا مراجعت حضرت امام خمینی (ره) به ایران، به تحصن خود ادامه می‌دهند.
آقایان حضرات آیات سید محمد حسینی بهشتی، مرتضی مطهری، عطاءاللّه اشرفی اصفهانی، سید محمود طالقانی، محمدجواد باهنر، سید علی خامنه ای، اکبر هاشمی رفسنجانی، محمد امامی کاشانی، محمد یزدی، علی مشکینی، محمد علی حیدری، محمد صدوقی و... از جمله متحصنین در این روز بودند.
سال 57 که رژیم منحوس شاه از ورود امام به ایران جلوگیری کرد و فرودگاه ها را بهمین علت بست روحانیین تهران در محل مسجد دانشگاه تهران تحصن کردند شخصیتها و عالمانی همچون مقام معظم رهبری، شهید مطهری،آیت الله مشکینی, آیت الله جنتی، محمد مومن، شهید مدنی، شهید باهنر، شهید مفتح، هاشمی رفسنجانی، آیت الله مهدوی کنی مرحوم طالقانی وشهید آیت الله حیدری که از نهاوند بمنظور استقبال از امام بتهران آمد و در ستاد استقبال بود و شبانه به تحصن کنندگان دانشگاه تهران پیوست
روحانیون مبارز سراسر كشور كه برای استقبال از امام به تهران آمده بودند، وقتی‌بسته شدن فرودگاه‌ها و علاوه بر آن، سركوب مردم توسط نظامیان را دیدند، در مسجددانشگاه تهران تحصن كردند. مقام معظم رهبری ـ از روحانیون متحصن در مسجددانشگاه تهران ـ دراین باره می‌گوید:
«روزی كه قرار بود امام بیایند، ما به بهشت زهرا رفته بودیم، شهید بهشتی درآنجا سخنرانی كرد، بعد هم قطعنامه‌ای كه تهیه شده بود خواندیم و برگشتیم.وقتی برگشتیم، بحث بر سر این مطلب بود كه قدم بعدی چه باشد. فكر تحصن‌در تهران بی‌ارتباط با تجربه‌ی تحصن در مشهد نبود. در واقع، تجربه‌ی موفق تحصن بیمارستان مشهد ]بود[ كه ]اینك[ در تهران انجام می‌گرفت، مدتی بحث بر سر محل تحصن بود. بعضی، مسجد امام در بازار را كه آن موقع موسوم به مسجدشاه بود، پیشنهاد كردند. برخی هم جاهای دیگر را پیشنهاد كردند. دانشگاه هم ضمن پیشنهادها بود كه پیشنهاد بسیار جالب و از هر جهت مناسبی بود. بنابراین شد كه صبح زود برادرها به دانشگاه بروند، اما از این خوف داشتیم كه دانشگاه را ببندند. به همین دلیل كسی فرستادیم كه با یكی از مسئولان دانشگاه ـ که بعدها به نظرم رئیس دانشگاه شد ـ صحبت كند. تفاهم شد و البته مشكلات‌زیادی هم برای‌مان ایجاد كردند. مسجد دانشگاه خوشبختانه باز بود و ما فوراًوارد مسجد شدیم و اتاقك‌های بالای مسجد را ستادهای كارمان كردیم.»
تعداد روحانیون اعتصابی كه ابتدا چهل نفر بود، بعدها به صدها نفر رسید و وعاظ و مبارزان انقلابی با ایراد سخنرانی، مردم را به این تحصن تشویق می‌كردند. از سخنرانان برجسته‌ی این تحصن می‌توان به شهید دكتر بهشتی، آیت‌الله منتظری، آیت‌الله محلاتی و... اشاره كرد. روحانیون متحصن در هشتم بهمن ماه، با صدور اعلامیه‌ای خطاب به‌ملت ایران اعلام كردند كه تا بازگشت امام به كشور به تحصن خود ادامه خواهند داد. دراین اعلامیه قید شده بود:
«حكومت غیرقانونی و غاصب بختیار در بی‌شرمی و اهانت به حیثیت ملت ایران روی پیشینیان نوكرصفت خود را سفید كرد. در روز جمعه، ششم بهمن‌ماه،در تهران، تبریز، رشت، گرگان و... دست به كشتارهای فجیع و وحشیانه زد و با بستن فرودگاه‌های كشور به روی رهبر محبوب ملت، آیت‌الله‌العظمی‌امام‌خمینی ـ دام ظله ـ احساسات پاك مردم شرافتمند ایران را كه با قلبی لبریز ازعشق و دیدگان پراشك و شو در انتظار مقدم فرخنده‌ی رهبر عظیم‌الشأن خودبودند سخت جریحه‌دار كرد و خشم ملت ایران را كه ریشه‌ی او و اربابانش راخواهد سوزاند بیش از پیش برانگیخت. اینجانبان به عنوان اعتراض به اعمال‌ضدانسانی دولت غیرقانونی بختیار از ساعت 9 روز هشتم بهمن‌ماه جاری تا بازگشت حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خمینی ـ دام ظله ـ به وطن و آغوش پرمهر ملت، در مسجد دانشگاه تهران تحصن اختیار می‌كنیم و از این محل‌مقدس در كنار برادران دانشجوی خود ندای حق‌طلبانه‌ی خود را به گوش‌جهانیان خواهیم رساند.»
روزنامه‌ی اطلاعات در گزارشی از تحصن روحانیون در دانشگاه تهران نوشت:
«تعداد روحانیون متحصن در حال افزایش است و سخنگوی آنان ]آیت‌الله‌احمد[ جنتی است. حدود ساعت ده صبح امروز (هشتم بهمن‌ماه)، نماینده‌ی‌خلبانان اعتصابی هواپیمایی ملی نیز به جمع روحانیون آمد و آمادگی خلبانان رابرای پیوستن به این تحصن اعلام كرد. گروه‌های دانشجویی و نیز مردم‌دسته‌دسته در حالی كه شعارهایی چون: «برادر مسلمان، تحصن، تحصن،دانشگاه، تحصن» سر می‌دادند به جمع متحصنین می‌پیوستند، دیگر شعارهای افراد متحصن عبارت بودند از: «نه قانون‌اساسی، نه سازش سیاسی، تنها راه‌رهایی جنگ مسلحانه است».
این روزنامه در ادامه، اسامی برخی از روحانیون اعتصابی را اعلام كرد كه نام آیات مطهری، آذری‌قمی، محفوظی، طاهری، ربانی، محمدعلی شرعی، فاضل موحدی، یوسف صانعی، حسین راستی، محمد مؤمن، خلخالی، توسلی، احمدی و حیدری در میان آنان به چشم می‌خورد.
مجموع این تكاپوها و تلاش‌های مبارزان، باعث شد تا دولت بختیار عقب‌نشینی كند. درواقع دولت بختیار، شكست را پذیرا شد و روز نهم بهمن‌ماه، اعلام كرد كه فرودگاه مهرآباد امروز باز خواهد شد و هیچ ممانعتی در راه ورود امام به كشور وجود ندارد. وی‌سپس خواست با توسل به ترفند دیدار با امام، در ورود معظم‌له به كشور تأخیر ایجادكند؛ ولی امام با بیان اینكه تا دیروز محمدرضا خائن ارتش را با آتش گشودن به روی مردم و برادران و خواهران ننگین كرد و اكنون نوكر یا نوكرانش این خدمت استعمار را برعهده گرفته‌اند، بختیار را «مهره‌ای دیگر با نقاب ملیت» توصیف كرد؛ بنابراین راه هرگونه ترفند و فرصت‌سوزی از طرف وی را بست و اعلام كرد به كشور برمی‌گردد.
در حالیكه بختیار اعلام كرد فرودگاه‌ها باز است و پروازهای خارجی می‌تواند صورت گیرد، هراس از ناامنی وجود داشت. كاركنان اعتصابی سازمان هواپیمایی ملی ایران در اطلاعیه‌ای، برخی اقدامات ایذایی صورت گرفته در فرودگاه مهرآباد، از جمله عیب و نقص پیدا كردن دستگاه‌ها را اعلام و تأكید كرد:
«1ـ در زمان شروع اعتصابات، كلیه‌ی دستگاه‌ها بدون عیب و نقص بود.
2ـ قابل تصور نمی‌باشد كه در آن واحد، فرودگاه‌ها همزمان با هم دچار نقص فنی‌شوند.»
بنابراین تعمدی بودن نقص فنی در دستگاه‌های فرودگاه بین‌المللی مهرآباد را اعلام‌كردند. شركت هواپیمایی فرانسه ـ ایرفرانس ـ نیز اعلام كرد كه به علت این نقص فنی درروز یازده بهمن، پرواز صورت نخواهد گرفت. در نتیجه، پرواز انقلاب قرار شد روزدوازدهم بهمن‌ماه به سوی ایران صورت گیرد.
برگرفته از کتاب دهه سرنوشت ساز
شرح عکس از روزنامه اطلاعات 8 بهمن 1357: اسامی از راست به چپ: نشسته نفر سوم مرحوم آیت الله مشکینی- شهید علامه مرتضی مطهری- مرحوم حجت الاسلام خلخالی- شهید آیت الله حیدری- شهید باهنر- آیت الله محمدی گیلانی- مرحوم هاشمیان- آیت الله محمد مومن-
نظر دهید